Η ανάγκη ανανέωσης του Εξωδικαστικού μηχανισμού

Η ανάγκη ανανέωσης του Εξωδικαστικού μηχανισμού είναι κάτι που πρέπει να γίνει πέρα από κάθε αμφιβολία. Ήταν 3 Αυγούστου του 2017 όταν «έβγαινε» στον αέρα η πλατφόρμα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών.

Δύο χρόνια μετά, τα αποτελέσματα είναι πενιχρά, αφού οι επιχειρήσεις που κατάφεραν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους είναι ελάχιστες, αποδεικνύοντας ότι οι αρχικές προσδοκίες και προβλέψεις δεν επαληθεύτηκαν.

Ο όγκος των δικαιολογητικών, οι μεγάλες καθυστερήσεις, η ελλιπής προετοιμασία δημοσίου και τραπεζών είναι μερικοί μόνο από τους λόγους που οδήγησαν το μηχανισμό στο σημερινό τέλμα.

Και αν κάποια από αυτά τα προβλήματα επιλύθηκαν (;) στην πορεία, η έλλειψη συγκεκριμένων διαδικασιών που προσδιορίζουν σαφώς τη μεθοδολογία των περικοπών των οφειλών έχουν οδηγήσει σε απόγνωση τους οφειλέτες.

Τα επίσημα στοιχεία (τελευταία ενημέρωση 12 Ιουλίου) δείχνουν ότι περίπου 61.000 επιχειρήσεις είχαν ξεκινήσει την προσπάθεια ένταξης, είχαν κατατεθεί 6.877 αιτήσεις και είχαν ρυθμίσει μόνο 2.107 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες.

Το πραγματικό νούμερο επιχειρήσεων είναι πολύ μικρότερο αν αναλογιστούμε ότι η πλειοψηφία των ρυθμισμένων αιτήσεων έχει να κάνει με ελεύθερους επαγγελματίες (γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς κλπ) που δοσοποίησαν τις οφειλές τους σε εφορία και ταμεία καθώς δεν έχουν (ακόμα και σήμερα) τη δυνατότητα να εντάξουν και τις οφειλές τους σε τράπεζες.

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν το γεγονός πώς στην προσπάθειά τους να βρουν τρόπο τακτοποίησης των οφειλών τους, οι επαγγελματίες επιλέγουν αποσπασματικά και τμηματικά να προβούν σε ρυθμίσεις (μέσω του ν.4611/2019) σε εφορία και ταμεία, ενώ αναμένεται η εφαρμογή -στην πράξη- των βελτιώσεων στις 120 δόσεις, που θα έρθουν μέσω του 4621/2019. Ωστόσο, το πρόβλημα για πολλούς από αυτούς που έχουν τραπεζικό δανεισμό παραμένει καθώς αφενός δεν μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους προς τα πιστωτικά ιδρύματα και αφετέρου να κάνουν έναν ολοκληρωμένο προγραμματισμό αποπληρωμής οφειλών για την επιχείρησή τους.

Με βάση τα παραπάνω, δεν αποτελούν έκπληξη οι δηλώσεις του υπουργού Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος προανήγγειλε ουσιαστικές αλλαγές από το Σεπτέμβριο, έπειτα από εκτενή και ουσιαστικό διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τη σύσταση ομάδας εργασίας.

Ο στόχος είναι να ενισχυθεί ο θεσμός προκειμένου να δοθεί πραγματική λύση στο πρόβλημα της υπερχρέωσης των ελληνικών επιχειρήσεων.

Από τη στιγμή λοιπόν που θα δρομολογηθούν σημαντικές αλλαγές, είναι πολύ πιθανή η παράταση του εξωδικαστικού και πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2019 που είναι η καταληκτική ημερομηνία.

Για το ουσιαστικό «φρεσκάρισμα» του εξωδικαστικού κρίνεται απαραίτητη η συγκεκριμενοποίηση των διαδικασιών «κουρέματος» των οφειλών προκειμένου να μην παρατηρούνται φαινόμενα όπου σε ομοειδείς περιπτώσεις να υπάρχει διαφορετική μεταχείριση τόσο ως προς το ύψος του κουρέματος όσο και ως προς τον αριθμό των δόσεων.

Επίσης, με στόχο να καμφθεί η απροθυμία των τραπεζικών στελεχών στην πραγματοποίηση περικοπών οφειλών, θα πρέπει να εξεταστεί η θεσμοθέτηση της προστασίας τους κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, όταν αυτές λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο των διεθνών αρχών, κανόνων και πρακτικών της τραπεζικής.

Είναι εύκολα αντιληπτό ότι το “lifting” του εξωδικαστικού θα συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Θα οδηγήσει στην επιτάχυνση της μείωσης των κόκκινων δανείων- ζήτημα μείζονος σημασίας καθότι το ποσοστό τους παραμένει από τα υψηλότερα στην ευρωζώνη- αλλά και στην εξυγίανση των επιχειρήσεων, διακρίνοντας τις βιώσιμες από όσες δεν μπορούν να αντέξουν στον ανταγωνισμό.

Αν συμβούν αυτά, θα ανοίξει ο δρόμος για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων και επαγγελματιών μέσω τραπεζικού δανεισμού, ώστε να προχωρήσουν οι επενδύσεις και να ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας.